جلالتمآب محترم رییس الوزرای امارت اسلامی افغانستان، معاونین محترم ریاست الوزرا، اعضای محترم کابینه، نماینده خاص سرمنشی سازمان ملل متحد برای افغانستان، سفرا و نمایندگان کوردیپلوماتیک کشورهای، نمایندگان محترم سازمان های کمک کننده، نمایندگان محترم سکتور خصوصی، متخصصین محترم امور اقتصادی، کارمندان محترم ادارات دولتی، نمایندگان محترم رسانه ها، برادران و خواهران...
السلام علیکم و رحمته الله و برکاته!
- افغانستان در یک برهه مهم تاریخ معاصر اش قرار دارد.
- در این برهه تاریخی، رسیدگی به مشکلات اقتصادی مردم افغانستان و مدیریت بهتر اقتصاد کشور در اولویت کاری امارت اسلامی افغانستان قرار دارد.
- قبل از اینکه به دیدگاه امارت اسلامی در مورد اقتصاد بپردازم لازم میپندارم مقدمه ای در باره مدیریت اقتصاد کشور در گذشته بپردازم.
- در دو دهه گذشته، اقتصاد افغانستان بر اساس تزریق مقادیر نامتناسب کمک های خارجی بنا شده است.
- سطح وابسته گی افغانستان در بیست سال گذشته غیر قابل تحمل بود.
- ۷۵ فیصد مصارف عامه اداره قبلی از منابع خارجی، ناپایدار و غیرقابل پیش بینی تمویل میگردید.
- کمک های انکشافی خارجی دارای شرایط بودند. شرایط کمک ها اغلبا سیاسی بودند.
- این کمک ها وابستگی بسیار زیاد ایجاد کردند.
- نظام کمک ها در ماهیت و کلیت اش ناموثر بود. هزینه‌های انکشافی را افزایش داد.
- برنامه های اقتصادی متکی به کمک های انکشافی خارجی زمینه فساد مالی را در کشور بوجود آورد.
- یک مقدار هنگفت کمک های خارجی از طریق قراردادی های وابسته دوباره از افغانستان خارج ساخته شدند.
- در طی این سال ها، اداره قبلی و دونرها فساد را تحمل کردند و به حمایت از نهادها و سیستم های در حال زوال ادامه دادند.
- از کمک ها و فعالیت های اقتصادی اکثرا گروه کوچک حاکم و سیاسون سود بردند،
- در حالیکه اکثریت مردم بیچاره و فقیر کشور با وجود سرازیر شدن میلیاردها دالر کمک فقیرتر و بیچاره تر شدند.
- خودکفایی فقط شعاری بود که مسؤلین اداره گذشته آن را نمی خواستند.
- در واقع، آنچه آنها می خواستند، به هر نحوی دریافت پول بیشتری از دونرها بود.
- نظام کمک ها و اقتصاد که با این کمک ها ساخته شده بود به اندازه‌ی ناموثر بود که یک شبه از هم پاشید.
- کمک های انکشافی به اندازه سیاسی بود که با تغییر اداره به یکبارگی متوقف شدند.
- ۷۵ درصد از مصارف عامه که وابسته به کمک دونرها بود بلافاصله به صفر رسید.
- نظام مالی و بانکی افغانستان با مشکلات نقدینگی مواجه شد.
- دونرها تمامی ادارات انکشافی شان را بروی مردم ما بستند.
- سکتور خصوصی را که خود حمایت میکردند، تنها گذاشتند.
- در نتیجه مردم افغانستان به شدت متضرر شدند.
- این همه دلایل کافی است برای ثابت ساختن این حقیقت که کمک ها به شدت سیاسی بودند.
- متاسفانه، ذخایر 9.5 میلیارد دالری افغانستان نیز مسدود گردید.
- تحریم های اقتصادی رسمی و غیررسمی بالای حکومت و مردم افغانستان اعمال شد.
- افغان های عادی در نتیجه این تحریم ها به چالش های شدید اقتصادی مواجهه شدند.
- در نتیجه تحریم‌ها بر اقتصاد ما، نه به هزاران، بلکه به صدها هزار کودک را مبتلا به سوءتغذیه ساخت.
- از سوی دیگر، هر تحول با خود یک فرصتی را نیز دارد. اکنون زمان آن فرا رسیده است تا از این فرصت برای اتخاذ پالیسی های جدید و موثر اقتصادی استفاده اعظمی نماییم.
- خوشحالم که امروز دیدگاه و استراتژی عبوری اقتصادی امارت اسلامی را برای افغانستان ارایه مینمایم.
- براساس این دیدگاه اقتصادی:
- ما از کمک های بشردوستانه جامعه جهانی استقبال میکنیم.
- ما بارها تعهد نمودیم و باز هم تعهد خود را تجدید مینماییم بر اینکه پروسه رسانیدن کمک های بشردوستانه توسط سازمان ملل و سایرین از حمایت کامل ما برخوردار است.
- ما اطمینان میدهیم که دولت به تسهیل امنیت، دسترسی بهتر، سیاست‌های پایدار و محیط مناسب برای کمک رسان های بشردوستانه در انجام وظایف شان ادامه خواهد داد.
- در عین حال ما میخواهیم روند توزیع کمک ها عادلانه، بدون تبعیض، موثر و شفاف باشد.
- افغانستان پس از گذر از مشکلات کنونی همچنان به کمک های انکشافی نیاز خواهد داشت.
- اما ما باید در مورد کمک های انکشافی به شیوه ای متفاوت تری فکر کنیم.
- شرایط سیاسی و غیرواقعی دونرها قابل قبول نیست.
- ما هرگز آن پیمانه وابستگی اقتصادی را که سبب بحران شود، نمیخواهیم.
- هرگز نمیخواهیم در گرو شروط سیاسی دونر، استقلالیت اقتصاد کشور را قربانی کنیم.
- ما نمیخواهیم یک اقتصاد وابسته به کمک ها که سبب تداوم وابستگی شود ایجاد کنیم.
- آنچه ما پیشنهاد می کنیم این است که در کوتاه مدت کمک ها مستقیما تطبیق شود و کمک دهنده گان خودشان مسئول نتایج و اثرات آن باشند.
- امارت اسلامی افغانستان از این روند نظارت خواهد کرد که آیا کمک‌ها واقعأ به مردم، به ویژه به قشر آسیب پذیر از جمله زنان و کودکان می‌رسد یا خیر.
- ما با جامعه بین المللی هماهنگی خواهیم کرد، پروژه ها را فعال و پشتیبانی خواهیم کرد و دیدگاه های خود را در مورد پیشرفت ارائه خواهیم داد.
- ولی افغانستان نمی تواند برای همیشه بر کمک ها تکیه کند.
- ما نیاز به اقتصاد بومی، قوی و پویا داریم که بیشتر متکی بر ظرفیت های داخلی باشد.
- اهداف بلندمدت ما، خودکفایی واقعی اقتصاد افغانستان است.
- برای رسیدن به این اهداف، امارت اسلامی افغانستان بر ایجاد یک سکتور خصوصی تولید کننده، رقابتی و عاری از فساد تمرکز خواهد کرد.
- نقش امارت اسلامی افغانستان ارائه یک محیط پالیسی و حقوقی حمایتی، قابل پیش بینی و روشن خواهد بود.
- ما همچنان در بخش های ساده سازی مقررات، ترویج سرمایه گذاری و تسریع همکاری های منطقه ای کار خواهیم نمود.
- ما به سرمایه گذاران خود اطمینان میدهیم که به محض اینکه سرمایه گذاری های آنها مطابق با قانون تصویب شود، دیگر با مداخله سیاسی یا تقاضای پرداخت های غیرقانونی مواجه نخواهند شد.
- همچنان بالای بهبود سکتور زراعت، بانکداری و معادن تمرکز بیشتر خواهیم داشت که در این کنفرانس بحث بیشتر بالای این سه سکتور صورت خواهد گرفت.
- ما سکتور عامه را محدود به آنچه برای انجام وظایف اصلی دولت لازم است، متمرکز خواهیم کرد.
- حالا اجازه دهید به این توجه کنیم که چه عواملی باعث می شود یک اقتصاد عادلانه و پایدار ساخته شود.
- نخست، مشکلات ناامنی و فساد که برای رشد و انکشاف اقتصادی زهر بودند، اکنون از بین رفته اند.
- دوم، جنگ تمام شده است. کشور ما بالاخره به آرامش رسید است.
- اخاذی ها، آدم ربایی ها، غصب زمین ها دولتی که در اذهان تاجران واهمه و ترس ایجاد کرده بود، همگی یا به پایان رسیده یا به سرعت تحت کنترل قرار می گیرند.
- سوم، سیستم معاشات غیرعادلانه در افغانستان که بالاترین هزینه های انکشافی منطقه را به همراه داشت اکنون منطقی و عادلانه شده است.
- حالا با مصارف کمتر می توانیم کارهای بیشتری انجام دهیم.
- چهارم، در مطابقت با ارشادات دین مقدس اسلام، اداره و دولت کنونی پاسخگوی نیازهای تجارت است و برای رفع موانع و تشویق سرمایه‌گذاری بخوبی عمل می‌کند.
- در عین حال، واضح است که تطبیق برنامه ها و به ثمر رسیدن آنها یک شبه ممکن نیست
- استقامت و شکیبایی لازم است که ما دیدگاه اقتصادی خود را در ساحه عمل پیاده نماییم و به نتایج ملموس برسیم.
- به ادامه فعالیت های مهم در عرصه مالی و اقتصادی، خوشحالیم که امروز اولین کنفرانس اقتصاد افغانستان را برگزار مینماییم.
- در این کنفرانس بالای سکتورهای مهم اقتصادی افغانستان از جمله، کمک‌های بشردوستانه و نیمه انکشافی، سکتور خصوصی، سکتور بانکی و سکتور زراعت و معادن افغانستان بحث و تبادل نظر خواهد شد.
- توقع ما این است که از این کنفرانس نظریات و پیشنهادات سازنده‌ی از متخصصین محترم و اشتراک کنندگان بحث‌های محوری کنفرانس بدست آوریم.
- از تمام این نظریات برای اتخاد پالیسی‌های موثر و معقول در قالب دیدگاه اقتصادی امارت اسلامی افغانستان استفاده خواهد شد.
- در اخیر یکبار دیگر از حضور مهمانان گرامی در کنفرانس امروزی ابراز امتنان و قدردانی مینمایم.
- تشکری و سپاس ویژه دارم از تمام دست اندرکاران و طراحان کنفرانس اقتصادی افغانستان،
- از رهبری وزارت مالیه و تمام کارمندان محترم آن وزارت و سایر ادارات همکار با آنها که برای برگزاری این کنفرانس زحمات زیاد متقبل شدند سپاسگزام.
و من الله توفیق
